Czarny bez inaczej hyćka , Sambucus nigra L. to pospolity krzew na który tylko nieliczni zwracają uwagę. Oswoiliśmy się z jego dość licznym występowaniem zapominając o jego dobroczynnych i zdrowotnych właściwościach.
Czas pandemii uzmysłowił nam, że odporność należy budować świadomie, nie jest to coś dane nam raz na zawsze. Okres zamknięcia sprawił, że sami zaczęliśmy poszukiwać domowych sposobów na jej wzmacnianie przez co coraz chętniej sięgamy po stare, sprawdzone receptury prosto z natury.
SPIS TREŚCI:
- Syrop z kwiatów i owoców czarnego bzu
- Napar z hyćki i jego właściwości
- Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu
- Wyjątkowe właściwości czarnego bzu
- Podsumowanie
- Ciekawostka
Syrop z kwiatów i owoców czarnego bzu
W niejednym domu przetrwały przepisy na syropy z czarnego bzu zarówno tego przyrządzonego z kwiatów jak i owoców. Z tego skromnego krzewu możemy czerpać korzyści dwukrotnie w trakcie jednego sezonu. Pierwszy raz w okresie jego kwitnienia przyrządzając syropy z jego kwiatostanów, drugi z dojrzałych owoców. Co ważne by w czasie kwitnienia nie ogołocić całkowicie krzewu, bo wtedy o syrop z owoców może być ciężko.
Okres kwitnienia bzu czarnego to czas od maja do czerwca. Surowcem pierwszego zbioru są całe kwiatostany zwane baldachami. Zbiera się je w całości poprzez ścięcie, następnie suszy w cieniu i w zależności od potrzeb przechowuje w całości lub otarte tzn. pozbawione szypułek.
Główną substancją czynną zawartą w kwiatostanach są flawonoidy, których zawartość może dochodzić do 1,8% w tym rutozyd i pochodne kwercetyny.
Napar z hyćki i jego właściwości
Tradycyjnie napary z hyćki stosujemy jako środek napotny, przeciwgorączkowy i lekko moczopędny. Możemy go śmiało używać w okresie przeziębień i infekcji podobnie jak napary z kwiatów lipy. Posiada on także właściwości wykrztuśne, wzmagające wydzielanie wydzieliny oskrzelowej.
Naparów z kwiatu hyćki nie należy stosować w przypadku odwodnienia organizmu ze względu na jego właściwości moczopędne. W celach kosmetycznych napar z kwiatów czarnego bzu może być stosowany do przemywania skóry, szczególnie trądzikowej ponieważ łagodzi stany zapalne.
Przepis na syrop z kwiatów czarnego bzu
- 20 kwiatostanów bzu czarnego
- 2l wody
- 2 kg cukru
- Sok z 5 cytryn
Kwiaty oddzielić od łodyg, zalać wrzątkiem i pozostawić pod przykryciem na noc (około 12h). Następnie dodać cukier i zagotować, na koniec dodać sok wyciśnięty z cytryn.
Proporcje składników zależą od naszych preferencji smakowych. Zachęcamy do znalezienia swoich i zapisania w rodzinnym notatniku.
W naszym sklepie znajdziecie już gotowy syrop z kwiatów czarnego bzu przygotowany metodą tradycyjną.
Wyjątkowe właściwości czarnego bzu
Przełom sierpnia i września to okres zbioru owoców bzu czarnego. Należy zwracać szczególna uwagę by nie zbierać owoców przejrzałych i niedojrzałych. Owoce niedojrzałe należy bezwzględnie usunąć gdyż zawierają substancję trująca sambunigrynę. Ulega ona rozkładowi pod wpływem obróbki cieplej i/lub suszenia jednak pamiętajmy by z tego też powodu nie spożywać surowych owoców tego krzewu.
Owoce bzu czarnego są bogatym źródłem związków antocyjanowych, garbników, kwasów organicznych, witaminy, C witamin z grupy B. Syropy i ekstrakty z owoców bzu czarnego są szeroko stosowane w suplementach diety w celu zwalczania infekcji i skracania czasu trwania przeziębienia.
Dowody naukowe i warunki użycia dla surowców pozyskiwanych z czarnego bzu. Aktualne stosowane i wykorzystywane w suplementach diety:
- Aktywność antyoksydacyjna, zawartość antyoksydantów, właściwości antyoksydacyjne
5 gramów kwiatów lub owoców spożywanych w codziennej diecie. - Zwiększenie wydalania wody przez nerki
Trzy razy dziennie w codziennej diecie 5g suszu z kwiatostanów w postaci naparu bądź owoców bzu czarnego.
Warunki ostrożności: nadwrażliwość na jakiekolwiek składniki naturalnie występujące w roślinie. - Zdrowie układu odpornościowego
5 gramów kwiatów lub owoców spożywanych w codziennej diecie. - Utrzymanie prawidłowego stężenie glukozy we krwi
5 gramów kwiatów lub owoców spożywanych w codziennej diecie - Ochrona DNA, białek i lipidów przed uszkodzeniem oksydacyjnym
5 gramów kwiatów lub owoców spożywanych w codziennej diecie - Ulga w przypadku podrażnienia górnych dróg oddechowych
5 gramów kwiatów lub owoców spożywanych w codziennej diecie - Pomaga utrzymać prawidłową wagę ciała
3g suszu z kwiatostanów hyćki w postaci naparu stosowanego kilka razy dziennie (od 3 do 5) - Zdrowie naczyń krwionośnych
40mg dziennie ekstraktu wodnego pozyskanego z owoców bzu czarnego spożywanego w postaci suplementów diety lub innych przetworów
Podsumowanie
Stosowanie w codziennej diecie bzu czarnego przynosi nam wiele korzyści prozdrowotnych. Już 5g jego przetworów w postaci naparów bądź syropów zapewnia nam wzmocnienie odporności oraz stanu naszych naczyń krwionośnych. Dodatkowo otrzymujemy wsparcie w okresie przeziębień i grypy oraz właściwości antyoksydacyjne dzięki którym nasz organizm starzeje się wolniej i dłużej pozostaje w dobrej kondycji. Wpływa również korzystnie na utrzymanie prawidłowej masy ciała oraz pozwala utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi.
Ciekawostka
Pospolitość / mnogość występowania krzewów czarnego bzu wywodzi się z tradycji słowiańskich, gdzie był on otaczany szczególnym kultem i przypisywano mu niemal właściwości magiczne.
W noc Kupały czyli wigilie św. Jana przystrajano domy gałązkami czarnego bzu, łopianu i bylicy by odpędzić złe moce i czary a także ochronić je przed zarazą i pożarem.