Przepisy na świąteczne śledzie

Potrawy rybne to nieodłączny element świętowania Bożego Narodzenia. Ryba, jako symbol pierwszych chrześcijan, spożywana jest w Wigilię w większości Polskich domów, najczęściej w formie smażonej lub z dodatkiem oleju i przypraw. Jeden z najpopularniejszych rodzajów ryb na świątecznym stole to natomiast śledź – najbardziej tradycyjny gatunek kojarzony ze świętami i przyrządzany na wiele sposobów. Z czym może smakować najlepiej?

Jak wybrać i przygotować śledzie na święta?

Aby świąteczne śledzie zachwycały gości swoim smakiem, należy przygotować je z ryb dobrej jakości. Warto więc zaopatrzyć się w ten produkt u sprawdzonego sprzedawcy. Kupując śledzie z beczki, zawsze trzeba uprzednio ocenić ich zapach i kolor solanki, w której są zanurzone – ten powinien być mętny, ciemnokremowy. Jak natomiast wygląda zdrowe mięso tej ryby? W najlepszym przypadku jest jasne, ale nie nienaturalnie białe. Wybierając śledzie zasolone, przed wykorzystaniem ich w jakiejkolwiek potrawie, należy w pierwszej kolejności usunąć z nich nadmiar soli, czyli wymoczyć rybę w wodzie (nawet przez kilkanaście godzin). Warto pamiętać również o odpowiednim terminie kupowania śledzi przed Wigilią. Nie należy planować takich zakupów zbyt wcześnie. Najlepiej wybrać się po rybę na maksymalnie 4 dni przed wieczerzą wigilijną. W tym czasie da się spokojnie wymoczyć filety zasalane, przyprawić je i zamarynować w lodówce. W przypadku śledzi gotowych do użycia czas ten może być jeszcze krótszy – wystarczy kupić rybę dwa dni przed Wigilią.

Kiedy najlepiej przygotować przystawki wigilijne ze śledzia?

Śledź jest rybą, która potrzebuje nawet kilku dni na to, aby osiągnąć pożądany smak dzięki dodatkom i przyprawom. Zaleca się zatem, aby przystawki ze śledziem w roli głównej przygotować nawet na 3 dni przed spożyciem i przechowywać w lodówce do momentu podania. Dzięki temu ryba zyska nie tylko odpowiedni smak i aromat, ale również teksturę. Warto wspomnieć, że gotowe danie ze śledziem można zwykle przechowywać w warunkach chłodniczych nawet około tygodnia, zatem będzie to przekąska, po którą domownicy sięgną bez obaw także po świętach.

Fakt, że śledzie dobrze jest przyrządzić na kilka dni przed Wigilią ma swoje zalety. Dzięki temu można łatwiej rozłożyć przedświąteczne obowiązki na dłuższy okres i znaleźć czas dla siebie – na odpoczynek i bardziej duchowe przygotowania do świąt.

Przepisy na wigilijne dania ze śledziem

Śledzie można marynować, smażyć i piec. Najczęściej jednak podawane są na stole w towarzystwie wyrazistych dodatków, przypraw i ulubionego oleju. W jakiej formie warto podać je gościom w trakcie Wigilii? Oto kilka propozycji:

Sałatka jarzynowa ze śledziem

Sałatka jarzynowa bywa określana mianem królowej świątecznych sałatek. Nie każdy próbował jej jednak w wersji ze śledziem w roli głównej. Do przygotowania tej potrawy potrzebne są:

• 4 filety ze śledzia typu Matjas,
• pół puszki groszku zielonego,
• jajko gotowane na twardo,
• 1 marchew ugotowana,
• 2 ziemniaki ugotowane,
• koperek,
• majonez,
• pieprz.

Przed przystąpieniem do przygotowania sałatki warto przyrządzić własny domowy majonez z dowolnego oleju tłoczonego na zimno. Najłagodniejszy smak zaoferuje olej słonecznikowy lub rzepakowy. Pozostałe składniki na zdrowszą wersję majonezu to: żółtko jaja lub całe jajko (sparzone), musztarda oraz sok z cytryny i szczypta soli. Samodzielnie przygotowany majonez można wykorzystać również do innych potraw, dlatego w okresie świątecznym z pewnością znajdzie on wiele zastosowań i szybko zniknie z lodówki.

Sałatkę jarzynową ze śledziem przyrządza się natomiast na bazie namoczonej w zimnej wodzie ryby (czas moczenia to minimum 2 godziny). Warto pamiętać przy tym, aby w trakcie moczenia wymienić ją co najmniej dwukrotnie, a na koniec dodatkowo wypłukać filety pod bieżącą wodą. Ugotowane składniki na sałatkę należy pokroić w kostkę wraz z rybą, a następnie wymieszać z groszkiem z puszki i dwoma łyżkami majonezu. Całość wystarczy doprawić pieprzem i udekorować posiekanym koperkiem.

Tatar ze śledzia

Tatar ze śledzia to wyśmienita i efektowna propozycja przekąski na świąteczny stół. Do jej przygotowania warto wyposażyć się w specjalny ring – metalowy okrąg, który pomoże odpowiednio ułożyć na sobie kolejne warstwy składników. Całość można również wymieszać i nakładać na talerzyki w podobny sposób. Składniki potrzebne na tatar to:

• 2 filety śledziowe (dowolne: w oleju, w occie, zasalane),
• świeżo mielony pieprz czarny,
• jedna łyżeczka musztardy,
• jedna łyżeczka soku z cytryny,
• posiekana natka pietruszki (około 2 łyżeczek),
• szczypta cukru brązowego,
• 3 łyżki marynowanych podgrzybków,
• 2 łyżki papryczki ostrej marynowanej,
• posiekany szczypiorek (około 1 łyżki),
• olej lniany.

W zależności od wybranych filetów śledziowych przygotowanie potrawy rozpoczyna się od odpowiedniego przyrządzenia ryby:

• filet marynowany w occie należy osuszyć ręcznikiem papierowym,
• filet w oleju należy odsączyć,
• filet osolony należy namoczyć w wodzie.

Najważniejszym krokiem jest natomiast drobne posiekanie filetów wraz z natką pietruszki i wymieszanie kawałków śledzia z dodatkami, czyli pieprzem, musztardą, sokiem z cytryny oraz cukrem. Warto wspomnieć, że można połączyć je ze sobą w trakcie siekania ryby nożem. W dalszej kolejności do przygotowanych składników należy dodać – również posiekane – grzybki, papryczkę i szczypiorek. Gotową masę na tatar można wykładać na talerzyki przy pomocy ringu. W przypadku braku takiego akcesorium wystarczy nasmarować wnętrze kokilki lub filiżanki olejem lnianym, a następnie wypełnić je tatarem, lekko ugniatając masę łyżką. Po odwróceniu naczynia nad talerzem utworzony w ten sposób stosik warto udekorować natką pietruszki lub szczypiorkiem. Można także polać przystawkę dodatkową porcją ulubionego oleju roślinnego.

Klasyczne śledzie w oleju

Wiele osób nie wyobraża sobie świąt bez klasycznych śledzi w oleju. Co zrobić jednak, aby w tym roku smakowały naprawdę wyjątkowo? Kluczem do sukcesu może okazać się wybór odpowiedniego oleju. Najwięcej przepisów na śledzie przewiduje wykorzystanie oleju słonecznikowego lub rzepakowego, ponieważ są one łagodne w smaku, a co za tym idzie – nie tłumią walorów smakowych ryby. Popularne są także receptury z wykorzystaniem oleju lnianego, zwłaszcza z dodatkiem cukru, który nadaje temu produktowi przyjemniejszy posmak. Co jeszcze będzie potrzebne do przygotowania klasycznych filetów śledziowych w zalewie z oleju? Podstawowe składniki na taką wersję śledzi to:

• 10 filetów śledziowych zasolonych,
• 2 cebule białe,
• 1 szklanka wybranego oleju,
• 3 łyżki octu (np. jabłkowego),
• 8 ziarenek pieprzu,
• 6 listków laurowych,
• pół łyżeczki cukru,
• 1 łyżeczka soli.

Solone filety ze śledzia należy wymoczyć w mleku lub zimnej wodzie, aby usunąć z nich nadmiar soli. W dalszej kolejności można pokroić je na mniejsze kawałki. Następnie obraną cebulę wystarczy pokroić w piórka i natrzeć solą. Marynatę z oleju najwygodniej jest przygotować w rondelku. Trzeba umieścić w nim szklankę oleju, ocet i wszystkie przyprawy, a następnie podgrzać – do momentu, kiedy zalewa stanie się gorąca. Później płyn musi ostygnąć zanim będzie można zalać nim śledzie. Kawałki ryby warto umieścić w szklanych słoiczkach. Należy układać je w wybranym naczyniu na przemian z kawałkami cebuli. Na koniec śledzie z cebulą wystarczy zalać przygotowanym olejem z przyprawami i wstawić do lodówki.