Ryba to jedno z obowiązkowych dań na świątecznym stole. Chociaż wiele osób nie wyobraża sobie Wigilii bez karpia w panierce, warto pamiętać także o innych gatunkach ryb oraz innych sposobach na ich przyrządzenie. Jakie przepisy można wypróbować w tym roku?
Przepis na świątecznego karpia
Dla tych, którzy w oczekiwaniu na Wigilijną kolację z niecierpliwością wyglądają przede wszystkim karpia w chrupiącej panierce, warto przygotować to danie w jak najprostszy sposób, jednak z dbałością o detale. Kluczowy jest natomiast wybór odpowiedniej ryby. Karp przerośnięty może smakować mułem, z kolei karp bardzo mały ma dużo niewielkich ości i jest trudniejszy w obróbce. Idealna ryba powinna ważyć około 1400, do 1800 gramów. Karp powinien być też świeży i zdrowy, co można rozpoznać na podstawie delikatnego zapachu, braku ran czy plam oraz intensywnie czerwonego koloru skrzeli. Po zakupie rybę należy odpowiednio przygotować do smażenia, czyli:
- zdjąć łuski,
- umyć całą rybę,
- usunąć z ryby śluz i osuszyć mięso ręcznikiem papierowym,
- usunąć ogon, płetwy i głowę,
- pokroić tuszę na dzwonki
Takie kawałki ryby wystarczy natrzeć solą i umieścić w głębszym naczyniu, a następnie zalać sokiem z cytryny. Po około 30 minutach rybę można panierować w bułce tartej i smażyć na dobrze rozgrzanym tłuszczu (oliwa, masło klarowane).
Przepis na świątecznego dorsza
Świąteczne ryby doskonale smakują nie tylko smażone na głębokim tłuszczu, ale również marynowane w oleju. Do marynowania dobrze nadaje się natomiast między innymi świeży filet z dorsza. Wystarczy oczyścić go, pokroić na kawałki, a następnie umieścić w zalewie z octu, cukru, soli, ziela angielskiego i liścia laurowego. W zalewie ryba powinna moczyć się co najmniej 24 godziny. Po tym czasie można przystąpić do przygotowywania pozostałych składników potrawy. Cebulę należy pokroić w cienkie półplasterki i sparzyć wrzątkiem. Kolejno w cienkie paski należy pokroić czerwoną paprykę.
Warzywa wraz z kawałkami ryby odsączonej z zalewy najlepiej ułożyć warstwowo w szklanym naczyniu. Na koniec wszystkie składniki wystarczy zalać wybranym olejem (najzdrowszy będzie ten zimnotłoczony), wymieszanym z pieprzem i słodką mieloną papryką. Po około godzinie potrawa jest gotowa do spożycia.
Przepis na świątecznego szczupaka
Bardzo prostym, ale i aromatycznym daniem na świątecznym stole powinien okazać się również pieczony szczupak. Do przygotowania tej potrawy potrzebne jest jedynie mięso ryby (ok. 400 gramów) oraz sól, masło, sok z cytryny i natka pietruszki. Szczupaka należy wypatroszyć, oczyścić i osuszyć ręcznikiem papierowym, a następnie pokroić na dzwonki. Każdy kawałek ryby trzeba przyprawić solą, natrzeć masłem i skropić sokiem z cytryny. Całość można posypać posiekaną natką pietruszki i wstawić do lodówki na minimum jedną godzinę. Tak przygotowany szczupak po wyjęciu z chłodziarki powinien zostać umieszczony w naczyniu żaroodpornym i przykryty folią aluminiową. Czas pieczenia to 25 minut w temperaturze 190 stopni (kawałki ryby ok. 3 cm grubości). Przed końcem pieczenia folię aluminiową można usunąć i podpiec rybę kilka minut dłużej, aby się zarumieniła.
Przepis na świątecznego śledzia
Śledź z cebulą w oleju to klasyczna propozycja, nie tylko na święta. Warto jednak spróbować przyrządzić go w nieco inny sposób – w pikantnej odsłonie. Do tej potrawy potrzebne będą:
- 5 sztuk matiasów,
- cebula biała,
- papryczka chili (2 sztuki kolorowe)
- 1 łyżeczka cukru,
- oliwa z oliwek,
- 1 łyżeczka octu winnego.
Na początek rybę należy moczyć w zimnej wodzie przez około 1 godzinę, a następnie odsączyć i pozostawić na sicie. W dalszej kolejności matiasy trzeba pokroić na paski o szerokości około 1 cm, skropić octem i posypać cukrem. Do ryby należy dodać następnie drobno pokrojone papryczki wraz z pestkami oraz drobno pokrojoną cebulę. Na koniec wszystkie składniki wystarczy dobrze wymieszać i zalać oliwą z oliwek w takiej ilości, aby całkowicie pokryła śledzie. Wstawić do lodówki na całą noc.
Ryba w panierce kokosowej
Osobom znudzonym tradycyjnymi przepisami na ryby marynowane w oleju czy pieczone w piekarniku, warto zaproponować coś nieco bardziej egzotycznego. Kawałki ryby smażone w chrupiącej panierce z wiórków kokosowych dobrze sprawdzą się w roli świątecznego obiadu. Do tego przepisu można wykorzystać dorsza lub pangę. Rybę wystarczy umyć i osuszyć, a następnie posmarować sokiem z limonki i miodem. Taką marynatę należy także dobrze posolić i oprószyć mąką. Kolejny krok to wymieszanie jajek trzepaczką i obtaczanie filetów w jajkach oraz wiórkach kokosowych. Rybę należy smażyć na dobrze rozgrzanym tłuszczu na złotobrązowy kolor. Najlepiej podawać z ryżem, zwłaszcza jaśminowym lub dzikim.
Ryba w sosie żurawinowym
Ryba w sosie słodko-kwaśnym nie do końca pasuje do klimatu świąt Bożego Narodzenia, jednak w przypadku sosu na bazie żurawiny danie ma już zupełnie inny charakter. Słodko-kwaśny dodatek można przygotować samodzielnie lub sięgnąć po gotową alternatywę – keczup z żurawiny. Dobrze sprawdzi się także konfitura z borówki. Do słodkiego i kwaśnego sosu pasować będzie ryba słodkowodna, na przykład okoń czy sandacz. Na sos potrzebne będą natomiast:
- 200 g żurawiny,
- 2 łyżki miodu,
- goździki,
- cynamon,
- ziele angielskie.
Rybę należy umyć i osuszyć, a następnie osolić i pozostawić w chłodnym miejscu na około pół godziny. Po tym czasie filety wystarczy oprószyć mąką i usmażyć na oleju połączonym z masłem. W tym czasie żurawinę należy wypłukać, zalać wrzącą wodą – około pół szklanki – i doprowadzić do wrzenia. Owoce szybko zmiękną, a wtedy trzeba wyrzucić je na sitko i dokładnie przetrzeć. Przetarte owoce w dalszej kolejności trafiają z powrotem do garnka wraz z kilkoma łyżkami wody. Teraz trzeba zagotować je z miodem i przyprawami. Po kilku minutach, kiedy sos zgęstnieje, należy odstawić go do przestygnięcia. Można serwować zarówno na zimno, jak i na gorąco (podgrzać przed podaniem).
Ryba w miodzie
Delikatne mięso ryby bardzo dobrze komponuje się ze słodkimi dodatkami, w tym zwłaszcza z miodem. Filet białej ryby, na przykład tilapii, można podać na świątecznym stole w towarzystwie miodowej marynaty z przyprawami. Do przygotowania tej potrawy potrzebne będą:
- płynny miód,
- sól morska,
- pieprz czarny i czerwony,
- cytryna,
- delikatny olej,
- curry,
- chili.
Filet rybny należy opłukać, osuszyć i skropić sokiem z cytryny. Składniki marynaty, czyli cztery łyżki miodu, szczyptę soli, pół łyżeczki pieprzu, szczyptę curry i chili, najlepiej umieścić w większej misce i dokładnie wymieszać. Marynatą należy następnie dokładnie nasmarować filet rybny i odstawić go do lodówki na co najmniej dwie godziny, a najlepiej na całą noc. Kolejny krok to pieczenie w nasmarowanym olejem naczyniu żaroodpornym. Czas pieczenia wynosi 30 minut, temperatura 180 stopni. Tak przygotowana ryba najlepiej smakuje podana na delikatnej kaszy, np. jaglanej.
Ryby na świątecznym stole mogą być serwowane na ciepło i na zimno, na ostro i na słodko, w wersji smażonej, marynowanej lub pieczonej. Warto więc nie ograniczać się do klasycznego karpia w panierce i wypróbować kilka nowych przepisów na rybne dania i przekąski w nowych odsłonach.